Zaburzenia rozwoju mowy, czyli kiedy udać się do logopedy

Małgorzata Stando Pawlik

Zaburzenia lub opóźnienia rozwoju mowy można obserwować już w wieku niemowlęcym. Podstawowym objawem jest nieosiąganie poszczególnych etapów rozwoju mowy w określonym czasie. Zaburzenia rozwoju mowy mogą mieć różnorodne podłoże, które należy jak najszybciej zdiagnozować.

Ćwiczenie mowy Tego rodzaju trudności mogą skutkować opóźnieniami rozwoju funkcji poznawczych, a w późniejszym czasie - trudności w nauce. Diagnozę należy przeprowadzić jak najszybciej. Czekanie do 3 - 4 roku życia nie jest wskazane.

Rodzaje zaburzeń mowy:

opóźniony rozwój mowy
zaburzenia artykulacji - nieprawidłowa wymowa głosek
wymowa nosowa
jąkanie
afazja
dyzartria
dysfonia
mutyzm

Kiedy należy udać się z dzieckiem do specjalisty?

Dzieci od 0 - 2 roku życia

Dzieci urodzone przedwcześnie i urodzone przez cesarskie cięcie powinny zawsze zostać skonsultowane przez neurologopedę i być pod jego kontrolą przynajmniej do 1 roku życia. Specjalista sprawdzi napięcie mięśniowe w obrębie narządów mownych, prawidłowość w ich budowie. Zadba o prawidłowe ssanie, połykanie, gryzienie i żucie. Prawidłowy rozwój tych czynności gwarantuje prawidłowy rozwój mowy.
gdy dziecko milknie po 6 miesiącu życia
gdy ma problemy ze ssaniem z piersi lub smoczka, ssie krótko, szybko się męczy, krztusi się, cmoka przy karmieniu, pokarm wycieka
gdy jest problem z karmieniem z łyżeczki, gryzieniem, żuciem pokarmów stałych, dziecko odmawia ich przyjmowania
gdy dziecko nie mówi pierwszych słów (mama, tata, baba am...) a skończyło 1 rok życia
gdy ma stwierdzone obniżone lub podwyższone napięcie mięśniowe

Z dzieckiem 2 – letnim

gdy wymawia tylko pojedyncze dźwięki zamiast wyrazów, zwłaszcza jeśli w okresie niemowlęcym dziecko nie gaworzyło lub gaworzenie było mało nasilone
gdy wymawia dźwięki w taki sposób, że jego wypowiedź jest całkowicie niezrozumiała dla osoby obcej

Z dzieckiem 3 – letnim

gdy wsuwa język między zęby przy wymawianiu głosek t, d, n, 1, ś, ź, ć, dź

Z dzieckiem 4 – letnim

gdy zamiast głoski f, w wymawia p, b, h np. fotel » potel lub hotel, żyrafa » żyrapa lub żyraha, wałek » bałek
lzamiast k, g wymawia t, d np. kotek » totet, mąka » mąta, góra » dóra, kogut » kodut
zamiast s, z, c, dz wymawia ś, ź, ć, dź np. samochód » śamochód, zamek » źamek, cukierek » ciukierek
zamiast r wymawiaj np. rakieta » jakieta, krowa » kjowa, drabina » djabina
zamiast c, dz wymawia s, z np. cebula » sebula, słońce » słońse, dzwonek » zwonek, pędzel » pęzel
gdy ubezdźwięcznia głoski dźwięczne, np. zamiast b wymawia p, zamiast w wymawia f itd. np. boli » poli, woda » fota, zegar » sekar, dzwoni » cfoni
gdy wsuwa język między zęby przy wymawianiu głosek (tak jak u 3 - latka) + s, z, c, dz

Z dzieckiem 5/6 – letnim

gdy zamiast głosek sz, rz, cz, dż wymawia s, z, c, dz np. szafa » safa, żaba » zaba, czołg » cołg, dżem » dzem
zamiast r wymawia l lub ł ryba » lyba lub łyba, torba » tolba lub tołba
gdy wsuwa język między zęby przy wymawianiu głosek (tak jak u 4 - latka) + sz, rz, cz, dż
przestawia sylaby w obrębie wyrazu lub skraca wyrazy